Մատենադարանում պահվող առեղծվածային վերապրումի պատմությամբ, ճոխ մանրանկարչական հարդարանք ունեցող ձեռագրերից է Օխուի Ավետարանը։Այն հայկական մանրանկարչության դեռևս չբացահայտված կարևոր նմուշներից է, որն իր հարուստ պատկերաշարով ներկայացնում է գեղարվեստական մեծ արժեք։ Ավետարանի ուշագրավ առանձնահատկություններից են էջով մեկ արված 30-ից ավելի մանրանկարները։ Ձեռագրի հարուստ տերունական շարքը ներառում է և՛ կանոնական ավետարանական, և՛ հիմնական նկարաշարից դուրս տեսարաններ, ինչպես նաև,
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆԻ ԱՅԼԱԼԵԶՈՒ ՁԵՌԱԳՐԵՐԻ ՀԱՎԱՔԱԾՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՒՄ Է ՇՈՒՐՋ 1 800 ՆՄՈՒՇ ԱՐԱԲԵՐԵՆ ՁԵՌԱԳԻՐ
Արաբական ավանդական գրականությունը թերևս ամենածավալունն է աշխարհում։ Բրոկելմանի «Արաբ գրականության պատմության» երրորդ հավելվածը (1942թ․) պարունակում է մոտ 18 000 հեղինակի անուն և 25 000 անվանում։ Արաբերեն պահպանված ձեռագրերի թիվն աշխարհում, ըստ տարբեր աղբյուրների՝ 5-ից 12 միլիոն է։ Մատենադարանի արաբերեն ձեռագրերի հավաքածուն՝ շուրջ 1 800 նմուշով, ներկայացնում է գիտական բազմաթիվ բնագավառներ՝ փիլիսոփայություն, պատմություն, կրոն, իրավագիտություն, գրականություն,
ԱՄՆ-Ն ԱՋԱԿՑՈՒՄ Է ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ ՊԱՀՎՈՂ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂՈՒՄ ՍՏԵՂԾՎԱԾ ԳՐԱՎՈՐ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՄԱՆՆ ՈՒ ՀԱՆՐԱՅՆԱՑՄԱՆԸ
ԱՄՆ դեսպանի մշակութային արժեքների պահպանության հիմնադրամը Մատենադարանին է հատկացրել 74,000 ԱՄՆ դոլար՝ Լեռնային Ղարաբաղում գրչագրված ձեռագիր մատյանների և նրա հնագույն պատմությանն առնչվող բացառիկ վավերագրերի վերականգնման ու հանրահռչակման համար։ Ծրագրի շրջանակում ընտրվել են Գանձասարում, Դադիվանքում, Գնդեվանքում, Խադավանքում, Գտչավանքում և հայկական այլ միջնադարյան վանքերում 13-18-րդ դարերում գրված և նկարազարդված այնպիսի ձեռագրեր, եզակի արխիվային վավերագրեր, որոնք լույս են
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ԱՄԵՆԱՄՅԱ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԻ 10-ՐԴ ՀՈԲԵԼՅԱՆԱԿԱՆ ՏԱՐԻՆ
2024 թվականին լրանում է Մատենադարանի երիտասարդական ամենամյա գիտաժողովի 10-րդ հոբելյանական տարին։ Գիտաժողովը փաստել է իր արդյունավետությունն ու բարձր որակը։ Հաշվի առնելով գիտաժողովի բնույթը և կարևորությունը, ինչպես նաև Մաշտոցյան Մատենադարանի դերը հայ միջնադարագիտության բնագավառում՝ որոշվել է ընդլայնել գիտաժողովի շրջանակը: Այն այս տարվանից կանցկացվի նոր՝ «Մատենադարանի միջնադարագիտական գիտաժողով» խորագրով։ Մատենադարանի միջնադարագիտական գիտաժողովը տեղի կունենա 2024 թ․ նոյեմբերի
ՀՐԱՏԱՐԱԿՎԵԼ Է ԳՐԻԳՈՐ ՏԱԹԵՎԱՑՈՒ «ԼՈՒԾՄՈՒՆՔ ՅՈԲԱՅ» ԵՐԿԻ ԲՆԱԳԻՐԸ
Մատենադարանի հրատարակչությունը լույս է ընծայել Գրիգոր Տաթևացու «Լուծմունք Յոբայ» երկի բնագիրը՝ աշխատասիրությամբ Էլյա Սարիբեկյանի: Գիրքը բովանդակում է հայ միջնադարյան եռամեծար և յոթնալույս վարդապետ Սուրբ Գրիգոր Տաթևացու՝ Հոբի գրքի լուծմունքի բնագիրը, որը հրատարակվում է ըստ Մատենադարանի թիվ 1115 ինքնագիր օրինակի։ Բնագրին կից ուսումնասիրությունը համակողմանի ներկայացնում է Հոբի գրքի առանցքային խնդիրները, լուծմունքի հիմնական առանձնահատկությունները։ Գիրքը նախատեսված է
ՆՈՐ ՆՎԻՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆ` ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆԻՆ
Ֆրանսահայ Սարաֆյանների ընտանիքը Մաշտոցյան Մատենադարանին է նվիրաբերել հայերեն առաջին տպագիր Աստվածաշնչի (Ամստերդամ, 1666թ., Ոսկան Երևանցի) իր օրինակը: Մատյանը պատկանել է նվիրատու ընտանիքի նախապապ Հակոբ քահանա Բոյաջյանին, որը եղել է զինվորյալ հոգևորական Այնթափում: Սարաֆյանների՝ Հայոց ցեղասպանությունից փրկված նախնիները Ոսկանյան Աստվածաշունչը փոխանցել են սերնդե սերունդ, և նվիրական մասունքը հանգրվանել է Մատենադարանում: Մատենադարանի արխիվում է պահվում Այնթափ քաղաքի
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆ Է ԱՅՑԵԼԵԼ ՀՀ-ՈՒՄ ԲՈՒԼՂԱՐԻԱՅԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԴԵՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԱՎՈՐ ԿԱՌԱՎԱՐԻՉ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՊԱՏԱՐԻՆՍԿԻԻ ԳԼԽԱՎՈՐԱԾ ՊԱՏՎԻՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ
Հյուրերը հանդիպել են Մատենադարանի տնօրենի գիտական գծով տեղակալ Վահե Թորոսյանին և քննարկել փոխգործակցության հեռանկարները։ Պատվիրակության կազմում էր նաև հոգեբան, պրոֆեսոր Մոնիկա Բալայանը, որը Պետյա Մինկովայի հետ համահեղինակությամբ գրել է «Հիպերգիտակցություն» գիրքը, և նվիրել է Մատենադարանի գրադարանին։ Գրքում տեղ գտած միջնադարյան բժշկագիտությանը վերաբերող թեմաների ուսումնասիրությանն օժանդակել է Մատենադարանի ավագ գիտաշխատող Արմեն Սահակյանը։ Հանդիպման ավարտին հյուրերը շրջել
ՀՆԱՏԻՊ ԳՐՔԵՐԸ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ
Ձեռագրական շքեղ ու հարուստ հավաքածուից բացի, Մատենադարանը նաև արժեքավոր տպագիր գրականության պահոց է, որտեղ պահվում են հայագիտական հնատիպ և եզակի գրքերի ավելի քան 125,000-ի հասնող հավաքածու, քարտեզների, ատլասների, ալբոմների ու նոտաների հազվագյուտ նմուշներ։ Մատենադարանի հայերեն հնատիպ գրքերի հավաքածուն բացառիկ է, այն ներառում է մոտ 2450 միավոր, իսկ 95 անուն գիրք, ընդհանրապես, եզակի օրինակներ են, ինչպես
ՌՈՒԲԵՆ ԳԱԼՉՅԱՆԻ ՔԱՐՏԵԶԱԳՐԱԿԱՆ ՀԱՎԱՔԱԾՈՒՆ
Մատենադարանի նվիրական անուններից է քարտեզագետ, աշխարհագրագետ, էլեկտրոինժեներ Ռուբեն Գալչյանը։ Նա բազում աշխատություններ ունի Հայաստանի ու Կովկասի պատմության, քարտեզագրության մասին, տպագրվել է հանրահայտ միջազգային ամսագրերում, դասախոսել՝ ԱՄՆ-ում, Եվրոպայում, Իրանում, Հայաստանում։ Ներգաղթյալների ընտանիքում մեծացած ապագա գիտնականը մեծ հետաքրքրություն ուներ հայոց պատմության հանդեպ։ Բիրմինգհեմի Ասթոն համալսարանի շրջանավարտը 1976թ-ին արդեն հավաքել էր քարտեզների իր առաջին հավաքածուն։ Գալչյանը ուսումնասիրել է
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ ԵՆ ՊԱՀՎՈՒՄ ՄԻՋՆԱԴԱՐՈՒՄ ԳՈՅՈՒԹՅՈՒՆ ՈՒՆԵՑԱԾ ՏԱՐԲԵՐ ԼԵԶՈՒՆԵՐՈՎ ԵԶԱԿԻ ՁԵՌԱԳՐԵՐ
Ասորիների ձեռագրական ավանդույթը, ըստ էության, արամեական գրավոր մշակույթի շարունակությունն է։ Որպես գրչության կենտրոններ, ծառայել են վանքերը, ուստի զարմանալի չէ, որ ասորական մատենագրության մեջ զգալի տեղ են զբաղեցնում կրոնական բնույթի ստեղծագորոծությունները՝ աստվածաշնչյան մեկնությունները, վարքագրությունները, վախճանաբանական տեքստերը։ Դրանց կողքին կան նաև աստղաբանական, քերականական, բժշկական աշխատություններ, քարտեզներ, գուշակություններ, երազների մեկնություններ, հմայիլներ։ Մեզ հասած ասորական ձեռագրերը մեծամասամբ ԺԶ-ԺԹ․ դարերից