Մեր միջնադարյան խոշոր մատենագիրների, գործիչների վարքերում հատուկ շեշտվում է նաև նրանց մատենագիտական գործունեությունը, հին մատյանները ժողովելու, նորերը ստեղծելու, անցյալի հոգևոր ժառանգությունն ի մի բերելու և վերաիմաստավորելու նրանց անդուլ ջանքը, որոնք հոգևոր սխրանքի դասեր են դարձել գալիք սերունդների համար։ Այդպես, սկիզբ առնելով Մեսրոպ Մաշտոցից, որ առաջին Մատենադարանի ստեղծողն է, մեր մատենագետների շնորհիվ վաղ միջնադարից մինչ նոր ժամանակաշրջաններ ստեղծվել են բազմաթիվ մատենադարաններ, որոնք ճյուղավորվել, ապա միավորվել են դարերի հոլովույթում, իբրև հավերժող արժեքներ՝ դիմակայելով բոլոր արհավիրքներին և իբրև բանական լույս առաջ տանելով մեր ժողովրդին։
Այսպես է ստեղծվել նաև Մաշտոցյան Մատենադարանը, որին մասնակցել են մեր մշակույթի ջահակիրները և բոլոր սերունդները, ողջ ժողովուրդն իբրև ոգեղեն միասնություն։ Այն մեր մեծ ժողովումի, հավաքականության, լինելության զորեղ բնազդի արդյունքն է, մեր հավիտենության գրավականը։
Մատենադարան, որ մեր ինքնությունն է, դրոշն է, զինանշանն է։ Նա, հիրավի, մի օրհներգ է, որ հնչում է հավերժորեն։
Հրաչյա Թամրազյան
- ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ ՏԵՂԻ Է ՈՒՆԵՑԵԼ «ԼԵԶՎԱԿԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՓՈԽԱՌՆՉԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԱՅԵՐԵՆ ԲԺՇԿԱԳԻՏԱԿԱՆ ՁԵՌԱԳՐԵՐՈՒՄ» ԹԵՄԱՅՈՎ ԱՇԽԱՏԱԺՈՂՈՎԱշխատաժողովը տեղի ունեցավ«Կին ղեկավարների առաջխաղացմանն ուղղված ծրագիր 2024» մրցույթի շահառու «Լեզվական իմացություն. բազմալեզվություն թե՞ բազմամանրալեզվություն – 16-18-րդ դարերի հայերեն ձեռագիր դեղագրքերի եւ բժշկարանների հանրալեզվաբանական քննություն» թեմայի շրջանակում։ Աշխատաժողովի ընթացում ներկայացվեցին հայերեն բժշկագիտական ձեռագրերում բժշկական գիտելիքի թարգմանության լեզվամշակութային համատեքստերին, այդ գիտելիքի շարժի ուղիներին, 15-րդ դարի հայ բժշկապետ Ամիրդովլաթ Ամասիացու երկասիրությունների աղբյուրներին, ձիաբուժական գիտելիքի վերաթարգմանությանը, հայատառ թուրքերեն
- ԳՐԱՎՈՐ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՄԱՆ ՈԼՈՐՏՈՒՄ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒՄ Է ԸՆԴԼԱՅՆՎԵԼ2025 թվականի մայիսի 6-ին Երևանի կոնյակի գործարանի կողմից Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտին հանձնվեցին գործարանի տակառագործների պատրաստված կաղնեփայտե հատուկ սալիկներ, որոնք անհրաժեշտ են հին ձեռագրերի նոր կազմերի պատրաստելու համար։ Այս համատեղ նախաձեռնության համաձայն՝ Երևանի կոնյակի գործարանը հանձնառություն է ստանձնում հետայսու աջակցել հին ձեռագրերի վերականգնմանը նման ձևաչափով։ Կաղնեփայտե սալիկները պատրաստված են ARARAT-ի տակառափայտերից, որոնք
- ՖՐԱՆՍԻԱՅԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԳՐԱԴԱՐԱՆԻ, ՖՐԱՆՍԻԱՅԻ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԵՎ ԽԱՐՏԻԱՆԵՐԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԴՊՐՈՑԻ ՊԱՏՎԻՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԱՅՑԵԼԵԼ ԵՆ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՏնօրեն Արա Խզմալյանի ուղեկցությամբ հյուրերը շրջել են Մատենադարանի թանգարանում, այցելել Վերականգնման և Թվայնացման բաժիններ, ծանոթացել հին ձեռագրերի վերականգնման և պահպանման գործընթացին։ Ֆրանսիայի Ազգային գրադարանի նախագահ Ժիլ Պեկուն, ծանոթանալով Մատենադարանի գիտական և գիտատեխնիկական գործունեությանը, մեծապես կարևորել է համագործակցության խորացումը, և պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել աշխատանքային կարգով մշակել համագործակցության հուշագիր։ Հիշեցնենք, որ 2024 թ․ նոյեմբերին Մատենադարանի տնօրեն
- ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ ՏԵՂԻ Է ՈՒՆԵՑԵԼ «ՄԵԾԱՆՈՒՆ ՀԱՅԵՐ. ՄԱՐԿ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԻ ԾՆՆԴՅԱՆ 125-ԱՄՅԱԿ»-Ի ՆԱՄԱԿԱՆԻՇԻ ՄԱՐՄԱՆ ՀԱՆԴԻՍԱՎՈՐ ԱՐԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸՄատենադարանի տնօրեն Արա Խզմալյանը, «Հայփոստ» ընկերության գլխավոր գործադիր տնօրենի տեղակալ Արտակ Ղուլյանը, ՀՀ Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության փոստի բաժնի պետ Ծովինար Գալստյանը, ճարտարապետի թոռը՝ լրագրող, գրող Մարկ Գրիգորյանը և Ֆիլատելիստների հայկական ասոցիացիայի նախագահ Հովիկ Մուսայելյանն իրականացրել են ճարտարապետի անվանական գեղաթերթիկի մարումը: Մատենադարանի, Ազգային ժողովի, Հ.Պարոնյանի անվ. երաժշտական կոմեդիայի պետական թատրոնի և այլ ճարտարապետական կոթողների հեղինակի
- «ԲՆԱԳԻՐ ԵՎ ՄԵԿՆՈՒԹՅՈՒՆ․ ԱՆՏԻԿ ԵՎ ՄԻՋՆԱԴԱՐՅԱՆ ԲՆԱԳՐԵՐԻ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐ» ԹԵՄԱՅՈՎ ՉՈՐՐՈՐԴ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԸՄատենադարանը և ՌԴ ԳԱ Համաշխարհային գրականության ինստիտուտը կազմակերպում են «Բնագիր և մեկնություն․ անտիկ և միջնադարյան բնագրերի մեկնաբանության խնդիրներ» թեմայով չորրորդ միջազգային գիտաժողովը: Զեկուցումները կարող են վերաբերել հին ու միջնադարյան բնագրերի կամ դրանց առանձին հատվածների մեկնությանը՝ բնագրագիտական, հնագրագիտական, լեզվաբանական, պատմագիտական, գրականագիտական և փիլիսոփայական տեսանկյուններից, ինչպես նաև դարավոր մեկնողական ավանդույթի քննությանը: Գիտաժողովի լեզուներն են անգլերենը և ռուսերենը:
- ԼՈՒՅՍ Է ՏԵՍԵԼ Պ.Գ.Թ. ԱՐՓԵՆԻԿ ՂԱԶԱՐՈՍՅԱՆԻ «ԳԵՂԱՄԱ ԵՐԿՐԻ ԳՐՉՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՁԵՌԱԳՐԱԿԱՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ» ՄԵՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸՄատենդարանի հրատարակչությունը «ՋԵՅ ԹԻ ԱՅ ԱՐՄԵՆԻԱ» ընկերության աջակցությամբ լույս է ընծայել Մատենադարնի ավագ գիտաշխատող, պ.գ.թ Արփենիկ Ղազարոսյանի «Գեղամա երկրի գրչության կենտրոնները և ձեռագրական ժառանգությունը» մենագրությունը: Գրքում ներկայացված են Գեղամա երկրի (Սևանի ավազանի) գրչության կենտրոնների պատմությունը և այնտեղից մեզ հասած ձեռագրական հարուստ ժառանգությունը։ Տարածաշրջանում հատկապես մեծ է եղել Սևանավանքի որպես ուսումնագիտական և գրավոր մշակույթի կենտրոնի դերը։
- ԱՇԽԱՏԱԺՈՂՈՎ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ2025 թվականի մայիսի 8-ին Մատենադարանի տեսասրահում տեղի է ունենալու «Լեզվական և մշակութային փոխառնչակցությունները հայերեն բժշկագիտական ձեռագրերում» թեմայով աշխատաժողով։ Աշխատաժողովը կազմակերպվում է «Կին ղեկավարների առաջխաղացմանն ուղղված ծրագիր 2024» մրցույթի շահառու «Լեզվական իմացություն․ բազմալեզվություն թե՞ բազմամանրալեզվություն – 16-18-րդ դարերի հայերեն ձեռագիր դեղագրքերի և բժշկարանների հանրալեզվաբանական քննություն» թեմայի շրջանակում։ Աշխատաժողովին զեկուցումներով հանդես կգան հետազոտողներ Մատենադարանից և արտերկրից։ Սկիզբը՝
- ՄԻՋՆԱԴԱՐԱԳԻՏԱԿԱՆ 11-ՐԴ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎՍ․թ․ նոյեմբերի 27-29-ը Մատենադարանում կանցկացվի Միջնադարագիտական 11-րդ միջազգային գիտաժողովը, որին հրավիրում ենք մասնակցելու միջնադարագիտության բնագավառում իրենց ուսումնասիրություններն իրականացնող հետազոտողներին: Կարող են մասնակցել մագիստրատուրայի և ասպիրանտուրայի ուսանողներ, հայցորդներ, գիտական աստիճան ունեցողներ ինչպես Հայաստանից, այնպես էլ արտերկրից, որոնց թեմաներն առնչվում են ստորև նշված բնագավառներին կամ միջնադարագիտության այլ հարցերին: Գիտաժողովի թեմաները՝ — ձեռագրագիտություն և գրչության կենտրոններ,— աղբյուրագիտություն, պատմագիտություն,—