Գրադարան

Մատենադարանի հայագիտական գրադարանը՝ տպագիր հարուստ հավաքածուով, Էջմիածնից տեղափոխվել է Երևան՝ 1959 մարտի 3-ին Մատենադարանի պաշտոնական բացումից հետո: 1939թ. Խորհրդային Հայաստանի կառավարության որոշմամբ Մատենադարանը Էջմիածնից տեղափոխվել է Երևան և տեղավորվել Հանրային գրադարանի 2-րդ և 3-րդ հարկերում: Մատենադարանի այժմյան հայագիտական գրադարանը՝ տպագիր գրականության իր հարուստ հավաքածուով վերակազմավորվել է 1959թ. մարտի 3-ին: 2011թ. սեպտեմբերի 20-ին Մատենադարանի նոր՝ գի¬տական մասնաշենքի բացումից հետո, գրադա¬րա¬նը թանգարանային մասնաշենքից տեղափոխվել է նոր մասնաշենքի առաջին հարկ: 2013թ. ձևա¬վորել է Մատենադարանի հայագիտական տպագիր գրականության և մամուլի բաժինը:
Մատենադարանի գրադարանի ֆոնդային պահոցները հասանելի են օգտվողների համար: Ներդրվել է գրքափոխանակության գործառույթը: Ներկայումս գրադարանի պահոցում պահվում են 45 լեզուներով հայագիտական հնատիպ և եզակի գրքերի ավելի քան 120.000-ի հասնող հավաքածուներ, քարտեզների, ատլասների, ալբոմների ու նոտաների հազվագյուտ նմուշներ:
Մատենադարանի հայերեն հնատիպ գրքերի հավաքածուն բացառիկ է, այն ներառում է մոտ 2400 միավոր, իսկ 95 անուն գիրք, ընդհանրապես, եզակի օրի¬նակներ են: Այստեղ են պահպանվում հայ տպագրության ռահվիրա Հակոբ Մեղապարտի Վենետիկում տպագրած 5 գրքերից 4-ի օրինակները, 1512 թ. տպա¬գրված՝ «Ուրբաթագրքի, «Տաղարան»-ի և «Պարզատումար»-ի մե¬կական օրինակը, ինչպես նաև՝ 1513 թ. տպագրված «Աղթարք»-ի Հայաստանում հայտ¬նի եզակի նմուշը: Գրադարանի հնատիպ հավաքածուի արժեքավոր նմուշ է հանդիսանում Աբգար Դպիր Թոխաթեցու՝ 1565-1566թթ. Վենետիկում հրատարակած Սաղմոսա¬րա¬նը, 1587 թ. Հովհաննես Տերզնցու Վենետիկում հրա¬տարակած Սաղմոսարանի պակասավոր օրինակը, Միլանում 1621 թ. Ֆրանչիսկո Ռիվոլայի հա-յերեն-լատիներեն բառարանը՝ «Բառգիրք Հայոց»ը, Ոսկան Երևանցու Ամստերդամում 1666թ. հրատարակած «Քերականութիւն»-ը և այլն:
Հայերեն լեզվով հայագիտական հավաքածուն իր մեջ ներառում է 1801թ.-ից մինչև մեր օրեր տպագրված հայագիտական գրքեր: Հավաքածուն արժեքավորվում է հատկապես Խրիմյան Հայրիկի, հայոց եկեղեցական հայրերի, Գևորգյան ճեմարանի սաների և այլ հայտնիների ինքնագրերով հավաստված գրքերով ու կոնդակներով:
Բազմալեզու հավաքածուն իր մեջ ընդգրկում է 44 լեզուներով հայագիտական, միջնադարագիտական և հնատիպ գրքերի բացառիկ նմուշներ: Կան նաև մեռած կամ գրեթե չգործածվող լեզուների բնագրերի ժամանակակից հրապարակումներ, ինչպես ասենք՝ հիթիթերենը, ասորերենը, հաբեշերենը, էսպերանտոն և այլն: Հավաքածուի հնագույն գիրքը Պտղոմեոսի «Աշխարհագրություն» լատիներեն աշխատության վերարտադրության օրինակն է (ֆաքսիմիլե)՝ հրատարակված 1482 թվականին:
Հարուստ է նաև մամուլի ֆոնդը, որի հիմնական մասը կազմում են հայ գաղթօջախներում ու Հայաստանում տպված հայերեն թերթերն ու ամսագրերը, ինչպես նաև, ռուսերեն և եվրոպական լեզուներով հայագիտական նյութերը:
Գրադարանի առաջնահերթ խնդիրներից է ֆոնդերի համալրումը, պահպանումն ու էլեկտրոնային քարտարանի ստեղծումը: 2018թ. Մատենադարանի գրադարանը միացել է KOHA-ի միասնական ցանցին՝ և մասնակցում է համահավաք գրացուցակների համալրման աշխատանքերին:

Գրադարանի վարիչ՝ Տաթևիկ Ղազումյան
Հեռ.` +374 (010) 513030, ներքին` 1-37