«ԲՆԱԳԻՐ ԵՎ ՄԵԿՆՈՒԹՅՈՒՆ» ԱՄԵՆԱՄՅԱ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ
Նոյեմբերի 4-6 Մատենադարանում տեղի է ունենալու «Բնագիր և մեկնություն․ անտիկ և միջնադարյան բնագրերի մեկնաբանման խնդիրներ | 2025» ամենամյա գիտաժողովը։ Տե՛ս գիտաժողովի ծրագիրը:
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ ԲԱՑՎԵԼ Է «ՍՐԲԱԳՈՐԾ ՁԵՌՔԵՐ» ԳՐՉԱԿԵՆՏՐՈՆ ԿՈՒՍԱՆՈՑՆԵՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՐԱՎՈՒՄ 17-ՐԴ ԴԱՐ» ԽՈՐԱԳՐՈՎ ՑՈՒՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
17-18-րդ դարերի Սյունիքի, Նախիջևանի և Արցախի միանձնուհիների գործն ու ավանդը գրեթե մոռացված են։ Մինչդեռ, կուսանոցներն ու այնտեղ ստեղծված ձեռագրերը հայ հոգևոր և մշակութային ժառանգության եզակի դրսևորումներ են։ Ձեռագրերը կույսերի սրբագործ ձեռքերով ստեղծված միակ վկայություններն են, որոնք ներկայացնում են նրանց կյանքը, գործը, ինչպես նաև տարածաշրջանի պատմությունն ու միջավայրը: Այս ցուցադրությունը յուրատեսակ վերաիմաստավորումն է հայ հոգևոր անցյալի
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆԻ ՀՐԱՏԱՐԱԿՉՈՒԹՅՈՒՆԸ ԼՈՒՅՍ Է ԸՆԾԱՅԵԼ ՆՈՐ՝ «ՀԱՅ ՄԻՋՆԱԴԱՐՅԱՆ ԹԱՐԳՄԱՆԱԿԱՆ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՏԵՆԱՇԱՐԻ ԱՌԱՋԻՆ ՀԱՏՈՐԸ՝ «ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ ՄԵԾԻՆ ԱՂԵՔՍԱՆԴՐԻ ՄԱԿԵԴՈՆԱՑՒՈՅ» ՆՇԱՆԱՎՈՐ ԹԱՐԳՄԱՆԱԿԱՆ ԵՐԿԸ
Բնագիրը հրատարակության են պատրաստել, ծանոթագրել և առաջաբանը հեղինակել Մատենադարանի թարգմանական մատենագրության բաժնի վարիչ՝ բ․գ․դ ԳոհարՄուրադյանը և Միջնադարյան գրականության և բանասիրության բաժնի վարիչ՝ բ․գ․դ Արամ Թոփչյանը։Կեղծ-Կալլիսթենեսի հունարեն «Մեծն Ալեքսանդր Մակեդոնացու պատմություն»-ը (կամ «Ալեքսանդրի վեպ»-ը), գրված Եգիպտոսում հավանաբար մ․թ․ III դարի կեսին կամ վերջին, հայերեն է թարգմանվել ըստ երևույթին V դարի երկրորդ կեսին, մեզ չհասած հունարեն մի
«ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՁԵՌԱԳՐԵՐ․ ԳԻՏԵԼԻՔԻ ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՓՈԽԱՆՑՈՒՄԸ ՄԻՋԿԱՅՍԵՐԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐԵՐՈՒՄ» ԽՈՐԱԳՐՈՎ ՄԻՋԳԻՏԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ԱՇԽԱՏԱԺՈՂՈՎ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ
Մատենադարանը հրավիրում է մասնակցելու «Բժշկական ձեռագրեր․ գիտելիքի թարգմանությունը և փոխանցումը միջկայսերական միջավայրերում» խորագրով միջգիտակարգային աշխատաժողովին։ Աշխատաժողովը նվիրված է միջմշակութային և պատմական համատեքստերում բժշկական գիտելիքի փոխանցման, վերաշարադրման և ձևափոխման գործընթացների ուսումնասիրությանը՝ հայերեն բժշկական ձեռագրային ժառանգության հիման վրա (խրախուսվում է պարսկերեն, արաբերեն, թուրքերեն և դրանց հայատառ տարբերակների ձեռագրային նյութի ընգրկումը նույնպես)։ Տե՛ս մանրամասները:
«ՄԽԻԹԱՐ ԳՈՇԻ «ԳԻՐՔ ԴԱՏԱՍՏԱՆԻ». ԱՐԴԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ՄԻՋՆԱԴԱՐՅԱՆ ԱԿՈՒՆՔՆԵՐԸ»-Ն՝ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՀԻՇՈՂՈՒԹՅԱՆ ՇՏԵՄԱՐԱՆՈՒՄ» ԽՈՐԱԳՐՈՎ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ
Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազության և «Մատենադարան» Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտի համագործակցությամբ 2025 թվականի հոկտեմբերի 29-ին՝ ժամը 10:00-ին, Մատենադարանում տեղի կունենա «Մխիթար Գոշի «Գիրք դատաստանի». Արդի իրավունքի միջնադարյան ակունքները»-ն՝ համաշխարհային հիշողության շտեմարանում» խորագրով միջազգային գիտաժողովի բացման արարողությանը:Մատենադարանի հայտով՝ 2025 թվականի ապրիլի 10-ին, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գործադիր խորհրդի 221-րդ նստաշրջանում, անդամ երկրների միաձայն որոշմամբ, Մխիթար Գոշի
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆՈՒՄ ՄԵԿՆԱՐԿԵՑ «ՀԻՇՈՂՈՒԹՅԱՆ ԿԵՐՊԱՐԱՆՔՆԵՐԸ» 14-ՐԴ ԱՄԵՆԱՄՅԱ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ՍԵՄԻՆԱՐԸ
Սեմինարին մասնակցում են 18 երկրի առաջատար վերականգնողներ, ինչպես նաև հայ հոգևոր-ձեռագրական կենտրոնների ներկայացուցիչներ։ Միջոցառմանը լայնորեն ներգրավված են Հայաստանի մշակութային և գիտական հաստատությունները։ Միջազգային սեմինարն իրականացվում է ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության, ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակության և «ԱրարատԲանկի» աջակցությամբ։ ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանն իր ողջույնի խոսքում անդրադարձել է Մատենադարանի՝ գրավոր ժառանգության պահպանման գործընթացում ակտիվորեն ներգրավվածությանը՝ հատկապես այնպիսի տարածքներում,
«ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆ» ԿՐԹԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐՆ ԱՅՑԵԼԵԼ Է ՍՅՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶԻ ԿԱՊԱՆ ՔԱՂԱՔ
Քառօրյա դասընթացի շրջանակում մասնագետները սյունեցի աշակերտներին են ներկայացրել Մատենադարանի պատմությունը, ցուցադրությունը, ձեռագրերի ընդօրինակման, նկարազարդման և վերականգնման արվեստը։ Վարպետաց դասերի ընթացքում ձեռագրի մանրակերտի վրա երեխաներն ուսումնասիրել են մատյանների կազմման, վերականգնման գաղտնիքները, գրել են եղեգնյա գրչով և վերականգնման բաժնի մասնագետի հետ սովորել են ճիշտ վերականգնել գրքերի վնասված թերթերը։Ծրագրի նպատակներից է սահմանամերձ բնակավայրերի դպրոցականների մոտ հետաքրքրություն ու սեր
ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆ Է ՏԵՂԱՓՈԽՎԵԼ ՓԻԼԻՍՈՓԱ ԿԱՐԵՆ ՍՎԱՍՅԱՆԻ ԳՐԱԴԱՐԱՆԻ ՀԵՐԹԱԿԱՆ ԽՄԲԱՔԱՆԱԿԸ
ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանի աջակցությամբ և Շվեյցարիայում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Հասմիկ Տոլմաջյանի համակարգմամբ Շվեյցարիայի Բազել քաղաքից Մատենադարան է տեղափոխվել անվանի փիլիսոփայի մեծարժեք գրադարանի բացառիկ հրատարակությունների հերթական խմբաքանակը։ Դրանք ներառում են գերմանական դասական փիլիսոփայության և գրականության գլուխգործոցներ, ինչպես նաև 19-րդ դարում հրատարակված եզակի նմուշներ։Հիշեցնենք, որ 2025 թ-ին Մատենադարանի տնօրենի և Կարեն Սվասյանի տիկնոջ
«ՀԻՇՈՂՈՒԹՅԱՆ ԿԵՐՊԱՐԱՆՔՆԵՐԸ»
Հոկտեմբերի 14-17-ը Մատենադարանում տեղի է ունենալու «Հիշողության կերպարանքները» 14-րդ ամենամյա միջազգային գիտագործնական սեմինարը: Տե՛ս ծրագիրը:
ՆՎԻՐԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆԻՆ
2025թ.-ի սեպտեմբերի 30-ին բժիշկ Հարություն Մինասյանը Մատենադարանին է հանձնել պատմաբան Գայանե Պինգիրյանի և նրա ամուսնու՝ կենսաբան Գուրգեն Ավագյանի անձնական արխիվները: Արխիվները պարունակում են հայերեն, ռուսերեն, ուկրաիներեն, լեհերեն ձեռագիր և մեքենագիր աշխատություններ՝ հոդվածներ, սեղմագրեր, լուսանկարներ, հայ և օտարալեզու գրքերի ֆոտոպատճեններ, ֆոտոժապավեններ: